De entree van ons dorp en de nieuwe brug over het kanaal ofwel ‘Itternaren let op uw saeck’

Deel dit bericht:

In 2022 start de bouw van de nieuwe brug over het kanaal en die zal dan in 2024 gereed zijn.
Voorbereidende werkzaamheden zijn of worden nog uitgevoerd, hierover is elders al het een en ander geschreven. Ook is al bekend dat het een boogbrug zal worden.


In aansluiting op de tweede workshop over de nieuwe brug van Itteren in de zomer van vorig jaar is op 11 juli van dat jaar in een bericht aan diverse personen van o.a. Rijkswaterstaat, provincie, waterschap en de gemeente Maastricht aandacht gevraagd voor de slechte staat van onderhoud waarin de hekwerken in de oprit naar de brug van Itteren verkeert. Dit bericht ging vergezeld van enkele foto’s van de slecht onderhouden hekwerken van de brug Itteren en de keurig onderhouden hekwerken van de brug van Bunde. Hierbij rijst onmiddellijk de vraag, waarop wij het antwoord schuldig moeten blijven, waarom in Bunde wel onderhoud gepleegd is en in Itteren niet. De miserabele toestand van het Itterse hekwerk zou in het Oost-Europa van de vorige eeuw het predicaat uitstekend gekregen hebben. Een van bovengenoemde instanties zal toch hiervoor verantwoordelijk zijn. Op het bericht van 11 juli wordt echter niet gereageerd door RWS. Enkele personen gaven wel aan om er na de vakantie op terug te komen. Dat is toch hartverwarmend dat enkele van die nijvere ambtenaren zomaar laten weten dat ze met vakantie gaan. Ik neem aan dat ze wel zijn terug gekomen van hun vakantie maar vergeten zijn terug te komen op hun toezegging om te reageren. Terugkomen van vakantie en terugkomen op een verzoek zijn toch twee aparte zaken waardoor men wellicht in verwarring is gebracht. Ook dat is te begrijpen, fris en fruitig terug van vakantie ontstaat al gauw de neiging het moeilijke project waarin men voor de vakantie wanhopig is blijven steken gewoon te vergeten, het moet natuurlijk leuk blijven. Het maakt veel meer indruk om fris en fruitig aan de slag te gaan met een nieuw project in de rotsvaste overtuiging om dit wel voor de volgende grote vakantie af te ronden. Dit is toch een nobel streven: een nieuw project te lijf te gaan, wat dat ook moge zijn.

Situatie bij brug Itteren

Pas in januari jl. wordt het duidelijk dat de gemeente verantwoordelijk is voor de toe- en afritten van de brug, sommigen zeggen ook wel af en toe ritten. De gemeente heeft toch enige tijd, ongeveer een half jaar, nodig gehad om er achter te komen dat ze eigenaar is. En vanaf nu wordt dus alleen nog bij de gemeente aan de bel getrokken, maar ook nu blijft het stil, lang stil.

Maar dan omstreeks begin mei gebeurt er iets “bijzonders”.
Een bestuurder, laten we hem G.K. noemen en woonachtig in het verre noorden van de stad, ontdekt tijdens zijn vroege ochtendwandeling hoe mistroostig toestand van de hekwerken en de plaatselijke begroeiing in de oprit naar de brug is. De volledige naam van deze bestuurder vermelden is ongewenst omdat collega-bestuurders dan weten wie hij is en dan vervolgens jaloers worden omdat G.K. te veel bezig zou zijn om in het verre noorden punten te scoren. Ja, je houdt het niet voor mogelijk maar ook bestuurders kunnen jaloers zijn of zelfs, zoals recentelijk in M. gebeurd is, zo maar op stappen en de pijp aan Maarten geven.
Bestuurder G.K. is echter uit een ander hout gesneden en doortastend als hij is wordt de begroeiing onmiddellijk gekortwiekt en daarbij wordt duidelijk zichtbaar dat het hekwerk er nog ellendiger bij staat dan aanvankelijk gedacht; . Onderhoud aan het huidige hekwerk heeft technisch geen zin en een nieuw hekwerk is de enige optie, aldus Esther de Boeye van de gemeente. Voortvarend gaat zij dan op zoek hoe het verder moet. Een belangrijke conclusie is dat het hekwerk wel degelijk een functie heeft. Maar met het vooruitzicht dat de bouw van de nieuwe brug al in 2022 zal starten en dat daarbij ook de oprit wordt verbreed en er een vrij liggend fietspad komt, geeft Esther de Boeye aan dat het niet zinvol om nu het hekwerk te vervangen. Dit omdat het hekwerk tijdens de werkzaamheden aan de brug zich in de scope van het project bij Rijkswaterstaat bevindt. Dit is een goed voorstel waarmee een deel van ons cultureel erfgoed behouden blijft.

Situatie brug Bunde

Ter overpeinzing tenslotte nog het volgende.
De brug van Itteren samen met de bruggen van Bunde en Geulle zijn de enige overgebleven oorspronkelijke vakwerkbruggen van het Julianakanaal. Vakwerkbruggen uit de beginjaren dertig van de vorige eeuw die op vakkundige wijze geconstrueerd zijn met klinknagels. Het zijn ook rijksmonumenten en behoren tot het culturele erfgoed van de regio. De westelijke opritten naar de bruggen volgen allemaal hetzelfde patroon: evenwijdig aan het Julianakanaal met halverwege een bocht van 360 graden. De reden hiervoor is dat een oprit in het verlengde van de brug, dus loodrecht op het kanaal, tijdens hoogwater een ferm obstakel zou vormen met als gevolg extra wateroverlast. Ook de hekwerken in de bocht van 360 graden zijn voor de 3 bruggen identiek en zijn qua kleurstelling gelijk aan de bruggen wat samen met de overgebleven canadasbomen een ingetogen maar prachtig landelijk tafereel laat zien. Het hier geschetste beeld geldt helaas alleen voor Bunde en Geulle. De situatie bij Itteren, notabene de toegang tot ons dorp, is van een povere en mistroostige omvang en zal bij menig bezoeker associaties oproepen van een sovjettelijk onderhoud: vergane glorie waar alleen een ‘jammer’ bij past!
De nieuwe brug zal een boogbrug zijn omdat daar minder materiaal in zou zitten en tevens duurzamer zou zijn. Dit zijn moderne loze kreten meestal gebaseerd op niets. Als ergens het woord duurzaam in voorkomt valt een groot deel van de bevolking in zwijm van voldoening. Een nieuwe vakwerkbrug maar dan zonder klinknagels is zeker mogelijk en die zal ook duurzaam zijn . Misschien dat de kosten iets hoger zijn maar dat kan vereffend worden met het niet gepleegde onderhoud van al die jaren.
In Visé vlak over de grens bij Eijsden is enkele jaren geleden de bijna honderdjarige spoorbrug, ook een vakwerkbrug met klinknagels, vervangen door eenzelfde brug maar dan zonder klinknagels.
Het kan dus wel.
Laten we niet vergeten dat het om cultureel erfgoed gaat bij de entree van ons mooie dorp en daar maken de nieuwe brug en het nieuwe hekwerk deel van uit; het moet een waardig vervolg zijn op de oorspronkelijke brug en het oorspronkelijke hekwerk.
Laten we alert blijven op wat er in onze omgeving gebeurt.
Albert Einstein toch ook niet de eerste de beste zei honderd jaar geleden al:
“Een blind vertrouwen in de overheid is de grootste vijand van de waarheid”.
Dus Itternaren let verdomme op uw saeck!

Op 3 november aanstaande is er een bijeenkomst met een vertegenwoordiging van de omgeving, gemeente en RWS inzake de brug Itteren. Daarbij wordt het proces en het beeldkwaliteitsplan van de brug Itteren besproken.

28-9-2020
Han Hamakers en Sander Bastings van de werkgroep Omgevingsvisie Borgharen Itteren 2025